Første sesong utan turist­bussar skapar kaos i vegane

Frå 1. februar 2025 meldte Ålesund kommune full stopp på turistbussar som køyrer frå Aksla Stadion og opp til Fjellstua i Ålesund.

Etter tekniske undersøkingar kom kommunen med ein tydeleg konklusjon: ein må avgrense trafikken opp til Aksla, då vegen ikkje toler belastninga.

Bussane som tidlegare køyrde turistane heile vegen opp til Fjellstua stoppar no ved Aksla Stadion og slepp av turistane der. Så må dei gå 1,2 kilometer til Fjellstua for å nyte den verdskjende utsikta.

Andre måtar å kome seg opp på er å gå dei 418 trappetrinna opp. Elles kan ein gå turstien, eller ta bytoget som framleis går opp til Fjellstua.

Oppstår farlege situasjonar

Tal frå Kystverket viser at det var 656.000 turistar som kom til Ålesund med cruiseskip i 2024. I høgsesongen kan det kome så mange som 12.000 turistar dagleg som ønsker å sjå attraksjonane Ålesund har å by på.

Når fleire av desse går i bilvegen, kan det oppstå farlege situasjonar.

Eit døme på det, ser du i videoen her:

Marion Geipel, Rene Geipel og Annita Buettner har reist heilt frå Nürnberg i Tyskland, og var av dei som valde å gå bilvegen til Fjellstua.

Dei tok bussen til Aksla Stadion, og måtte gå i 20 minutt på bilveg i 30-sone for å sjå utsikta.

– Var de klar over kor lang turen var?

– Nei, det var vi ikkje. Men det var ein fin tur, seier Marion Geipel.

Anitta Buettner nyttar rullestol, og kan derfor ikkje ta trappene eller turstien som er tilrettelagt for gåande. Då var alternativet å bruke bilvegen.

Bekymra for turistane

Dagleg leiar i Fjellstua, Ann-Helen Støbakk, er kritisk til stans av busstrafikken.

– Å sjå folk gå langs vegen er ikkje positivt. Snittalderen her er 65 år, og dei skal gå i rundt 20 minutt før dei kjem fram. Vi har kjøpt hjertestartar grunna forma til dei som går hit.

Den 10. mars i år bestemte dei seg for å stengje på ubestemt tid. Dette var direkte knytt opp til bussforbodet.

– For vår del var det uheldig, for det la grunnlaget for kafedrifta. Då det kom avgrensingar så klarte ikkje næringa å snu seg om fort nok, seier Støbakk.

Likevel kjem dei til å ha kafeen ope sporadisk i løpet av sommaren, men selskap og arrangement blir prioritert, seier ho avslutningsvis.

Synest tiltaket har fungert bra

Pergunn Rødset Gjerdsbakk er verksemdleiar for Miljø- og samferdsel i Ålesund kommune. Ho seier at tiltaket har fungert bra så langt, men at dei framleis jobbar med kort- og langsiktige tiltak for å betre forhalda.

– Kva tenkjer de om at folk går i bilvegen?

– Vi ønsker at dei går på dei vegane som er tilrettelagt, altså trappene og turstiane. Det er ein krevjande situasjon å leggje til rette for alle, og trafikksikkerheita må kome i første rekkje, seier Gjerdsbakk.

Verksemdleiaren seier at dei jobbar med å setje opp skilting for å vise turistane kor dei skal gå. Dei skal vere på plass innan ei vekes tid.

Ikkje tilrettelagt for toalettbesøk

Grunna stenginga av Fjellstua er toaletta berre forbehaldt gjestar som har booka arrangement der.

Dei resterande turistane som ikkje har planlagt booking har derfor ikkje tilgang til toalett.

Ann-Helen Støbakk seier ho har vitna fleire turistar som urinerer i buskar og naturen rundt.

– Her blir det grønt og frodig, seier ho latterfullt. Vi har seks toalett her, og det er nok til gjestane våre, men ikkje til 400 personar i timen. Vi rekk ikkje å skifte toalettpapir eller å halde det reint, seier leiaren.

Pergunn Rødset Gjerdsbakk seier at kommunen jobbar med toalettsituasjonen, og at det skal kome toalett ganske snart.