Frå kalkunar til kriminelle: – Det minner om korrupsjon

Sjølv om praksisen er høgst uvanleg for nordmenn, har benåding vore ein amerikansk tradisjon sidan den fyrste amerikanske presidenten i 1795.

Eirik Løkke, rådgjevar i Civita og USA-kjenner, seier at dette har vore ein slags siste utveg for menneske som ikkje har fått rettferd i rettsvesenet.

Stadig fleire presidentar har brukt makta si til å benåde personar dei har forbindelsar til, anten familie eller nære allierte.

Det som skulle vere ein slags sikringsventil, fungerer no langt frå det med Biden og Trump, ifølgje Løkke.

– Det minner om korrupsjon, konstaterer han.

Joe Biden

Trass i at han lova å ikkje benåde den sikta sonen Hunter i lang tid, har president Joe Biden no gjort nettopp det.

Den yngre Biden var tiltalt for tre punkt i våpenlova, og blei funnen skuldig for alle tre. Han var òg tiltalt for å ikkje ha betalt 1,4 millionar dollar i skatt, og erkjente seg skuldig.

Benådinga frå faren betyr at Hunter Biden ikkje vil bli dømd for brotsverka sine og slepp unna fengselsstraff.

– Omfattar den benådinga Joe har gitt Hunter òg J-6-gislane, som har sete fengsla i årevis? For eit maktmisbruk og justismord, skreiv Trump på Truth Social.

Rådgjevaren meiner det er uklokt av Joe Biden å benåde sonen.

– Då gjev han jo òg på mange måtar rett til dei som seier at det politiske systemet, altså justisdepartementet er blitt politisert, og det skapar ein svært uheldig presedens for dei neste fire åra med Donald Trump.

Biden har òg benåda over 70 ikkje-valdelege narkotikabrotsverk.

Donald Trump

Heller ikkje Donald Trump er ukjent for å benåde eigne familiemedlemmar.

Rett før han skulle gå av som president i 2020, benåda han Charles Kushner, som er svigerfaren til dottera hans, Ivanka Trump.

Kushner hadde blitt dømd for skatteunndraging, påverking av vitne og ulovlege kampanjedonasjonar.

Den same Kushner blei i helga utnemnd til amerikansk ambassadør til Frankrike av Trump.

Blant andre som Trump benåda er Roger Stone, ein mangeårige ven og rådgjevar, samt Paul Manafort som var hans tidlegare rådgjevar.

Manafort blei i 2018 dømd for å ha samarbeidd med Russland under presidentvalet i 2016.

– President, familien min og eg takkar deg audmjukt for presidentbenådinga du har gitt meg. Ord kan ikkje fullt ut uttrykkje kor takksame vi er, skreiv Manafort den gong.

Stone vart funnen skuldig i å lyge til Kongressen om forbindelsen sin til Wikileaks. Han fekk full benåding av Trump.

Trump benåda òg sin tidlegare sjefstrateg Steve Bannon, som var tiltalt for svindel knytt til eit innsamlingsprosjekt.

– Trump er ein kategori for seg sjølv med alle benådingane han har hatt, seier Løkke.

Barack Obama

Ingen av dei Barack Obama benåda, var personar med direkte personlege eller familiære band til han.

Ein av dei var etterretningsanalytikaren Chelsea Manning.

Chelsea vart dømd til 35 års fengsel for å ha lekka fleire hundretusen hemmelege dokument til Wikileaks.

Dei fleste av dokumenta handla om USAs krigføring i Irak og Afghanistan.

Dokumenta avslørte blant anna at talet på drepne sivile var mykje høgare enn tidlegare kjent.

Obama korta ned straffa hennar, og ho vart lauslaten i 2017.

George W. Bush

I likskap med Obama, skal heller ikkje republikanaren og den yngre Bush ha benåda menneske som var i hans indre sirkel.

Dei fleste benådingane hans var for mindre lovbrot, og ein av personane som slapp straffa si var rapparen John Forté. Forté sona ein narkotikadom.

Ifølgje Løkke har det mest vanlege vore det som Obama og den yngre Bush har gjort med å benåde «vanlege» menneske som ein ikkje har samband til.

Bill Clinton

Demokrat Bill Clinton benåda i si tid finansmannen og milliardæren Marc Rich. Rich hadde flykta til Sveits for å unngå tiltale for skatteunndraging og svindel.

Han risikerte å bli dømd til over 300 år i fengsel.

Ekskona til Rich, Denise Rich, var ein stor bidragsytar til Det demokratiske partiet og Clintons presidentbibliotek.

Det skapte stor mistanke om at personlege forbindelsar påverka benådinga av Rich.

– Det var eit verkeleg svik av Bill Clinton mot alle som hadde støtta han sterkt, å gjere noko så urettferdig. Det var foraktfullt, uttalte kongressmannen og partifelle, Barney Frank den gong.

Clinton benåda òg halvbroren sin Roger Clinton, som var dømd for narkotikalovbrot.

– Det er rett og slett uklokt og ubeklageg, avsluttar Løkke.