Rasar mot høge bannebøter: – Uaktuelt at vi må betale

– For meg er det uaktuelt at vi må betale slike bøter. Eg veit ikkje om eg får ei ny bot for å seie dette, men shit (drit) skjer, og slik er det berre.

Det seier Formel 1-stjerna og Williams-sjåføren Carlos Sainz på ein pressekonferanse før runden i helga skal køyrast i Bahrain.

Han er den siste sjåføren i rekka som har fått ei saftig bot frå Det internasjonale bilsportforbundet (FIA).

Under førre helgs runde i Japan blei Sainz bøtelagd med 230.000 kroner for å ha komme for seint til nasjonalsongen. Spanjolen påstod sjølv det var grunna magetrøbbel, noko som seinare har blitt bekrefta av laglegen.

No kan også ei bot på heile 460.000 kroner vente etter «shit happens»-uttalen på pressekonferansen torsdag.

Formel i fjor 1-verdsmeister, Max Verstappen, er også ein av dei som tidlegare har blitt bøtelagt for banning.

– Det er ein del av ei rekke tiltak som no blir sterkt kritisert av førarar. Det er ei ny linje som Det internasjonale bilsportforbundet har overfor desse førarane. Det er veldig høge bøter, og dette har førarane reagert på i lang tid, seier Atle Gulbrandsen, som er Viaplays Formel 1-kommentator, til NRK.

Gjennomførte boikott

Banneforbodet blei innført før denne sesongen av FIA og har vore gjenstand for debatt over ein lengre periode. Bannlysinga gjeld for alle idrettar som ligg under forbundet og berører også sjåførane i Verdensmesterskapet i rally (WRC).

Tidlegare denne månaden gjennomførte WRC-sjåførane ein kollektiv medieboikott under rallyet i Kenya etter at Hyundai-sjåføren Adrien Fourmaux fekk ei bot på 10.000 euro, tilsvarande rundt 120.000 kroner. Dei boikotta internasjonale media og gav berre obligatoriske intervju på morsmåla deira.

Både WRC-sjåførane og Formel 1-sjåførane har no tatt til motmæle mot FIA og kallar bannereglane for uakseptable.

– Ting ser ut til å fortsette å gå i ei ustabil retning, så vi kjem til eit punkt no kor handlingane våre har liten innverknad.

Det seier Mercedes-sjåføren George Russel før helgas Grand Prix i Bahrain. Han er direktør i Formel utøvarkomiteen til 1-førarane som skal verne sjåførane.

Til Autosport har FIA uttalt at dei erkjenner at «det er avgjerande å vurdere situasjonar frå sak til sak», men dei held fast på at unødvendig banning frå sjåførar ikkje bør tolererast.

– Ein ønsker jo at det skal vere eit så godt samarbeid som mogleg mellom forbund, mellom dei kommersielle, promotorane av desse meisterskapane og ikkje minst deltakarane. Og akkurat no så er ikkje samarbeidsklimaet så veldig godt, kan det sjå ut som, seier Gulbrandsen.

– Avgjerder blir tatte bak lukka dører

Den siste utviklinga i sagaen er at Robert Reid, som er visepresident i FIA, har trekt seg frå visepresident-vervet sitt.

– Eg vil seie at det er ganske dramatisk, seier Gulbrandsen.

– Da eg tok på meg denne rolla, var det for å tene FIAs medlemmer, ikkje for å tene makt, skriv Reid i ei fråsegn på X.

For misnøya mot FIA-presidenten Mohammed Ben Sulayem har vakse nærast for kvar dag som går i motorsportsirkuset. Han overtok vervet i 2021 og i seinare tid har fleire sentrale aktørar i- og rundt presidenten blitt oppsagde.

– Over tid har eg vore vitne til ein jamn erosjon av prinsippa vi lova å halde oppe. Avgjerder blir tatte bak lukka dører, og omgår sjølve strukturane og menneska FIA eksisterer for å representere. Oppseiinga mi handlar ikkje om personlegdommar, det handlar om prinsipp, seier Reid.

Etter at visepresidenten trekte seg har ikkje FIA svart på kritikken han kjem med mot forbundet, men svart følgande:

«FIA er takksam for Robert Reids bidrag og for å gjere motorsporten meir utbreidd. FIA har eksepsjonelt robuste retningslinjer for selskapsstyring som styrer operasjonane våre og sikrar at reglane våre, praksis og prosessar blir overhaldne.»

FIA-presidenten skal møte sjåførane ansikt til ansikt

Til helga er det venta at den omdiskuterte FIA-presidenten Sulayem skal vere til stades under Bahrain Grand Prix.

Allereie før løpshelga er fleire ekspertar og fans spente på korleis forbundet blir å handtere spesielt banning frå sjåførane.

Banneforbodet blei innført før sesongen – da blei det møtt med skepsis frå start. Utøvarkomiteen skreiv da i ein felles uttale, signert av alle Formel 1-førarar, at dei hadde sett seg lei med FIAs leiarskap.

– Kva tenker du om dei nye bannereglane som har blitt innførte før sesongen i år?

– Eg er ikkje så veldig glad i det. Det er klart at alle har godt av å passe språkbruken sin litt, men på den andre sida: Idrett er kjensler, og innimellom, når det står på som verst, så ... Kan det komme eit banneord eller to. Eg synest ikkje det er noka stor krise, seier Gulbrandsen.

Banneforbodet er innført for å gjere sporten meir vennleg for barn, samtidig har sjåførane bede om forståing for at frustrasjonen kan skine gjennom i stressande og alvorlege situasjonar.