Forsvarsministeren: – Europa er også viktig for USA

Sikkerheita i Europa og krigen i Ukraina er tema på Sikkerhetskonferansen i München, der den norske regjeringa er mannsterkt representert.

– Vi har vore med her i fleire tiår, seier utanriksminister Espen Barth Eide (Ap).

Han påpeikar at det er særs spennande og dramatiske tider vi nå er inne i.

Krigen i Ukraina og korleis han skal avsluttast, er eit stort tema under konferansen, men det er også USAs nærvær i Europa.

USAs nye forsvarsminister, Pete Hegseth, sa nyleg at Europa ikkje kan gå ut frå at USA kjem til å ha eit nærvær der for alltid.

Andre Nato-allierte må trappe opp og ta større ansvar for tryggleiken på kontinentet, meiner han.

Samtidig avslutta Hegseth Nato-toppmøtet med utspelet «Make Nato great again».

Det er doble signal, meiner utanriksminister Eide. Han viser likevel ikkje teikn til panikk, når NRK møter han og forsvarsminister Tore O. Sandvik (Ap) i München fredag:

– Men det som var slått fast frå den amerikanske forsvarsministeren, veldig tydeleg, er at USA står ved sikkerheitsforpliktingane sine og sikkerheitsgarantien sin, seier Eide.

Før forsvarsministeren legg til:

– Vi skal vere trygge på at dei amerikanske garantiane ligg der, og så trur eg ikkje ein skal spekulere i om dei kjem til å bli svekka.

– Avgjerande rolle

Sandvik understrekar at USA er Noregs viktigaste allierte, og at dei speler ei viktig rolle i europeisk tryggleik.

USA har per i dag 100.000 soldatar i Europa.

– Dei er den viktigaste sikkerheitsgarantien vi har. Det er dei som er tyngdepunktet i Nato, og vi skal framleis forhalde oss til det, forsvarsministeren.

– Dette går begge vegar. Europa er også tryggleik for USA, legg Sandvik til.

Han seier at Noreg også speler ei heilt avgjerande rolle som auge og øyre for USA i nord.

Sandvik viser til at dei russiske atomvåpenarsenala også peikar mot USA.

– Eg trur ikkje vi skal spekulere bort at denne sikkerheitsgarantien er svekt, seier Sandvik.

Ønsker rettferdig, varig fred

På konferansen vil president Donald Trumps medarbeidarar kanskje kaste meir lys på USAs detaljerte plan for Ukraina.

Trump har sjokkert Europa med å ha ein direkte samtale med presidenten i Russland, Vladimir Putin, om Ukrainas framtid.

– Det er ikkje noko gale med fredssamtalar. Før eller sidan må krigen ta slutt, seier Eide.

– Men Ukraina må sitte ved bordet. Dei må vere med og definere premissane for slike samtalar.

Eide seier han ønskjer ein rettferdig, varig fred, som sørger for at Ukraina kjem ut av forhandlingane som ein fri og sjølvstendig stat.

Forsvarsminister Pete Hegseth sa denne veka at det er «urealistisk» for Ukraina å få tilbake heile landområdet, slik det var før han russiske invasjonen i 2014.

Utsegna blir kritisert for å svekke Ukrainas forhandlingsposisjon.

– Det er ingen gode ide å ta noko av bordet før ein går inn i forhandlingar. Ein bør ikkje gi motparten konsesjonar før samtalane begynner, seier Barth Eide.

USA har også knust Ukrainas håp om Nato-medlemskap, ved å seie at det ikkje kjem til å skje. Det kjem heller ikkje på tale å utplassere amerikanske soldatar i Ukraina, for å sikre at landet ikkje blir invadert igjen.