Det jævlige er ikkje å tapa, men at Viking kan vinna

GJESTEKOMMENTAR: Det jævlige er ikkje å tapa, men å kunne vinna.

Uansett om det er Zlatko Tripic som vert den fyrste Viking-kapteinen sidan Lars Gaute Bø som tek i mot eit seriemeisterskap, så vil den fellesskapen me kjenner no leva med oss i årevis. Foto: Carina Johansen / NTB

Dei seier at det er fyrste gongen sidan 1991. Det er ikkje sant. Det var ikkje slik i 1991. Den gongen leda Viking serien frå fyrste til siste spark på ballen. Strømsgodset vart beseira 5–2 på Stavanger Stadion på Eiganes. Då hausten kom hadde me så stort forsprang at me kunne tape tre av de fire siste kampane og likevel vinne komfortabelt. I 1991 var det aldri himmel eller helvete i kvar einaste kamp veke ut og veke inn. Og i 1991 var ikkje Viking i kamp med det beste fotballaget Norge har hatt på tiår, kanskje nokon gong. I 1991 likte eg fotball.

No er det smerte. Smerte, tru, håp og kjærleik. Og smerte igjen. Det er ikkje det å tapa som er det jævlige. Det er me vane med, det har Viking gjort i tiår etter 1991. Det jævlige er å kunne vinna. Å måtte håpe og i nokre svake augeblinkar tru at det kan gå. At det vedunderlege kan skje, at seriegullet skal segla inn på den Vågen som er vår. For når me begynner å håpa, når me begynner å tru, då veit me kor langt det er å falla.

Eg er redd heile tida

Me er ikkje så gode på dette i Stavanger. Me er vestlendingar, dei er det mange av, langs heile kysten. Men me er som kjent ikkje bergensarar, men me er heller ikkje sunnmøringar, austevollingar, sogndølar eller moldensarar. Me gjer ikkje faen, sankar ikkje fiskekvotar eller bannar i kyrkja. Som tar oss betalt, som Stavangerensemblet syng, men me likar ikkje skryt, det er altfor banalt. Me kan ikkje berre tru at laget vårt vinn og at alt skal gå godt. Like lite som me trur på statens autoritetar eller professorar frå universitetet. Og det er det som gjer denne euforien me lev med nå så nydeleg, og så uuthaldeleg vond samstundes.

Eg tenker på Viking kvar dag no. Mange gonger kvar dag. Eg tenker på Viking oftare enn eg tenker på Romerriket, og det er, tru meg, ofte, oftare enn eg tenker på ungane, kona mi, bikkjene, jobbane, og langt oftare enn eg tenker på meg sjølve. Eg sovnar til Viking, eg vaknar til Viking og eg skjelv. Skjelv innvendig, skjelv utvendig til og med. Eg drikk for å døyva frykta mi, redsla for at dette ikkje skal gå. Redsla for å tapa borte mot Fredrikstad, eg kjem til å vere der, redsla for at me tapar det i siste kamp, null-null mot Vålerenga, torget er booka, men straffa me får i siste speleminutt går over. Eg har høyrt at det finst folk som kan lukka augo og drøyma om at ting går godt med laget deira. Det kunne eg og før, i 1991, ja i fleire år etterpå, men no, etter 34 år med sorger, berre avløyst av nokre få, einsame lukkelege augeblink, no kan eg berre lukka augo og sjå korleis ting kan gå gale.

Me går på do utan å måtta pissa

Likevel, det er noko som har skjedd med meg, med oss. For no klarer eg ikkje lenger å la vera å håpe og tru. Eg drar til Stavanger for å vera på stadion. Eg dansar og syng. Eg trur me skal vinne til eg ser tribunane på Lyse Arena. Så mistar eg motet. Eg dansar og syng, men er livredd for å tape, sjølv når vi ledar 4–0 mot Bryne. Når dei så skårar det me ein gang ville kalla eit trøystemål, 4–1 med ti minutt igjen, så er eg sikker på at me kjem til å sleppa inn fire til. Eg dreg til bortekampane og. Eg var i Drammen og såg oss mot eit nedrykksdømd Strømsgodset. Me song og var glade, det var øl på puben og tog opp til Marienlyst stadion. Eg sat ved sida av ein kamerat med same lidinga som meg. Når det var tjue minutt igjen, Viking leia ein null og Godset sto og stanga mot målet vårt, måtte me gå på do. Ingen av oss måtte pissa. Men me klarte ikkje sitja å sjå på lenger. Hovudet trengde ein pause. Det er eit tankekøyr som overgår sjølv mine verste augeblinkar.

Kameraten min seier det best. «Eg er her fordi det kanskje er min siste sjanse i livet til å vera med på at Viking tapar eit seriegull. Me må nyta det». Han har allereie hatt eit hjarteinfarkt, men mot Fredrikstad står me attmed kvarandre igjen. Og nyt smerta. Nyt kor jævlig det er å kunna vinna. Men me gjer noko meir og. Me står der saman.

Viking sveisar oss saman

Det som skjer i Stavanger no er det aller beste idretten, og særleg fotballen kan gjere med oss. Nokon kallar det «Store øyeblikk». Nokon snakkar om vinnarskallar og førebilete. Nokon tel poeng og freistar å skaffa seg kapital på å hugsa spelarane alle har gløymd. (Eg er blant dei). Men det er ikkje dette som er fotballen sin magi. Det er ikkje dette Viking gir folk i Stavanger, i Ryfylke, på Sandnes og store delar av Jæren i 2025. Det Viking gir er fellesskap. Me er ein by, ein region og eit folk som no står saman om noko stort, noko som får oss til å hoppa og dansa. Grina og le, skjelva alle stadar i kroppen som har nervetrådar. Det er godt, det er vondt, og kanskje, kanskje, kanskje vert det godt igjen til slutt. Det kan skje. Men uansett om det skjer, uansett om det er Zlatko Tripic som vert den fyrste Viking-kapteinen sidan Lars Gaute Bø som tek i mot eit seriemeisterskap, så vil den fellesskapen me kjenner no leva med oss i årevis. Det vil forma ein ny generasjon, gjere dei til supportarar av Viking ja, men mykje, mykje viktigare. Det vil gje dei ei erfaring av å høyra til, høyra til i saman med andre. Det gjer me i gleda, men me gjer det endå meir når det gjer vondt.