4 hours ago
4
Det er lenge sidan så mange røysta ved eit Stortingsval – Nesten 40 år sidan.
3.249.405 røystesetlar blei levert i år. Det er heile 79,9 prosent av alle med røysterett i Noreg.
Fleire grupper som vanlegvis blir heime, drog ut i år. Ekspertane er tydelege på kven som skal få ros for dette.
Gutane (be) stemmer
Kommentator Martine Aurdal sat i panelet under TV 2s valkveldssending, og sa at auken i valdeltakinga kan skuldast mobiliseringa av unge menn.
– Eg har lyst til å gi Simen Velle litt «kred» for éin ting. Eg trur at han har vore med på å sikre ei rekordhøg valdeltaking i dette valet.
Unge menn har tradisjonelt sett røysta lite, og ho meiner det er synleg i dette «jordskjelvet» av eit val for Frp.
– Der har heilt klart Velle sjølv vore ein veldig viktig faktor, både gjennom engasjementet sitt i sosiale medium, og med å få folk til å engasjere seg og faktisk gå å røyste.
Terje Sørensen, TV 2s valanalytikar og talknusar, er einig. Han ser også at unge har flokka seg rundt Frp.
– Ting tydar på at det er Frp som har fått fram ein del yngre veljarar, særleg gutar.
Tala på kva aldersgrupper som har røysta har ikkje kome ut enno, men han er tydeleg på at Frp si satsing på sosiale medium har bidratt. Og, som ei utviding av det, Simen Velle.
– Eg trur han har vore veldig nyttig for Framstegspartiet.
TV 2 har ikkje lukkast med å få kontakt med Simen Velle for å få ein kommentar.
Politisk protest
Johannes Bergh, valforskar hos Institutt for samfunnsforsking, trur Frp har klart å treffe veljarar som ofte har hatt låg politisk tillit. Frp har alltid fått veljarar som er kritiske til dei etablerte partia, og dei har helt fram med dette under valet.
– «Elitekritikk» og å vere kritisk til det politisk korrekte har blitt meir utbreitt, og det har mobilisert ein den nye veljarar, seier han under eit intervju på Nyheitskompaniet.
I år trur han at Frps måte å setje ord på det mange veljarar kjenner på kan ha bringa fleire inn i den demokratiske prosessen.
– Dei har mobilisert veljarar inn i ein politisk protest, i staden for at dei protesterer i gatene eller på ein anna måte.
Men det er ikkje berre Frp som har fått med seg verken unge eller motmaktveljarar i år.
Grønt lys til Stortinget
For to år sida erklærte Unge Høgre-leiar Ola Svenneby at «generasjon Thunberg er daud».
Men i år kom Miljøpartiet Dei Grøne over sperregrensa for fyrste gong, med ei oppslutning på 4,7 prosent. Det kom som ei overrasking for mange.
– Mykje av den framgangen som gjorde at dei kom over sperregrensa, er på grunn av de yngste aldersgruppene, seier Sørensen.
Frøya Skjold Sjursæther frå MDG blir den yngste Stortingsrepresentanten nokosinne, på 19 år. Ho trur at synsleiken til ho og andre ungdomspolitikarar har spelt ei viktig rolle under dette valet.
– Vi er mange unge kandidatar i dei ulike partia som jobbar hardt med å engasjere ungdom i å delta i dei politiske prosessane, seier ho til TV 2 på Nyheitskompaniet.
Ho trur MDG har vore viktig for å representere ungdommen som ikkje ser verdiane sine spegla i leiarane på høgresida.
– Det er stas at unge ser at det finst eit alternativ for dei som kjemper for klima, for Palestina og for å overvinne sosiale skilnader, og som er klare for å ta den kampen vidare til Stortinget.
Men det er ei anna gruppe med låg valdeltaking som verken MDG eller Frp klarte å kapre i år. Dei plukka Arbeidarpartiet opp.
Styrka truverda si
– Dei aller eldste veljarane har ikkje Frp taket på, det er det Arbeidarpartiet som har. Dei har ei nesten dobbel så stor oppslutning i den gruppa som dei har blant yngre, seier Sørensen.
Han trur eldre søkjer seg til tryggleik, og mellom anna ser til Ukrainakrigen.
– Eg trur dei føler at dei treng nokon som har erfaring i styring. Derfor trur eg Stoltenberg sin entré har verka positivt, spesielt blant eldre veljarar.
Bergh meiner Arbeidarpartiet fekk legitimitet tidlegare i år, når dei klarte å snu pila på meiningsmålingane sine.
– Når Ap fekk sitt oppsving i vår styrka dei truverda sin som styringsparti, og som eit parti som kan handtere økonomien og internasjonale spørsmål.
English (US) ·