Plansjefen i Bergen får ikkje lage «byens viktigaste plan»

– Byrådsleiaren kjem til å bli historisk i denne saka, fordi ho får avslutta denne krangelen. Det skjer ved sterk politisk styring, og at bybanen går i tunnel.

Det spår Trond Tystad, leiar for Bergenslisten.

Saman med Pensjonistpartiet og INP har han det siste halvåret halde byrådet i Bergen i si hole hand i striden om kor bybanen skal gå.

Med sedvanleg store ord frå Bergen har planen om å byggja Bybanen vidare til Åsane blitt kalla høvesvis «det beste samferdsleprosjektet i landet» og «ei katastrofe for verdskulturarven på Bryggen».

Framføre eller bak?

Den snart tjue år lange striden handlar om den vel 500 meter lange strekninga der bybanetraséen er planlagd langs Torget og Bryggen i Bergen.

Fagfolka i Plan- og bygningsetaten har tilrådd denne løysinga etter årevis med utgreiing av ulike alternativ. I fjor vår vedtok bystyret traséen.

Men i haust fekk Bergenslisten heile fire plassar i bystyret, i protest mot vedtaket. Partiet vil heller ha banen i tunnel bak Bryggen.

Bybanesaka vart grunnlaget for samarbeidsavtalen mellom seks parti. Avtalen sikrar byrådspartia Høgre, Frp og Senterpartiet makta i byen.

Til gjengjeld måtte byrådet lova Bergenslisten, Industri- og næringspartiet (INP) og Pensjonistpartiet å lage ei ny tunnelutgreiing.

Strammar det politiske grepet

No har byrådet avgjort at plandirektøren i plan- og bygningsetaten i Bergen ikkje får jobbe med utgreiinga.

Han har tidlegare uttala seg i favør av Bryggen-alternativet, påpeiker gruppeleiar Trond Tystad i Bergenslisten.

I staden strammar byutviklingsbyråd Christine Kahrs (H) det politiske grepet og skal leie jobben sjølv, i si eiga byrådsavdeling for byutvikling.

Men fordi ho der ikkje har fagfolka ho treng, skal ho å «rekruttere, leige inn eller hente kompetanse».

– Dette er så viktig for byrådet at vi har lyst til å ha hand om det sjølv. Det skal ikkje kome nokon kritikk mot plan- og bygningsetaten om at dei ikkje har legitimiteten som er nødvendig. Slik kritikk fekk dei sist, og det ønsker eg å skjerme dei for, seier Kahrs til NRK.

Feirar med skillingsbollar

Ny tunnelutgreiing har skapt uvisse og frustrasjon hjå regjering og fylkespolitikarar. For omkamp om traséen mot Åsane kan også bety at statlege milliardar, og dermed bygging av heile prosjektet, blir forseinka.

Men i Bergen var det skillingsbollestemning då tunnel­kameratane i Bergens­politikken møttest for å feire onsdag.

Dei er svært nøgde med at den lova tunnelutgreiinga no er i emning. For byutviklingsbyråden har lagt fram ei byrådssak på sju sider.

– Den viktigaste saka for dette samarbeidet er jo bybanen og bybaneutgreiinga, seier Chris Jørgen Rødland i Høgre.

Tystad tek langt meir i:

– Vi trur at denne utgreiinga landar veldig trygt i tunnel, seier han til NRK.

Byutviklingsbyråden sjølv held meir tilbake:

– Poenget er å sjå om det er mogleg å ha ein trasé som er eit reelt alternativ til traséen ute «i dagen». No skal eg komme fram til eit realistisk tunnelalternativ, og det er eg optimistisk til. Så er det opp til bystyret å ta eit val, seier Kahrs.

I saka skisserer ho ein tidsplan for eit forprosjekt og to etterfølgande fasar for utgreiinga.

Utgreiinga skal leverast bystyret for politisk avgjerd hausten 2025.

Men byråden veit framleis lite om kostnadar og kven som skal gjere jobben.

– Politisk overkøyring

Opposisjonen er kritisk til at direktøren for plan-og bygningsetaten blir «sett på sidelinja».

– Dette er politisk overkøyring av fagkompetanse, sa Venstre-politikar Per-Arne Larsen i bystyresalen onsdag.

– Tillit er noko ein må opparbeide seg, svara Kahrs, og slo frå same talarstol fast:

– Tidlegare har vi ikkje hatt nødvendig legitimitet til bybaneprosessen i befolkninga.

Plandirektøren: – Spesielt

Til BT har Kahrs uttala at plan- og bygningsetaten «hadde ikkje lyst til å gjennomføre denne undersøkinga».

– Det er ikkje relevant. Vi hadde sjølvsagt gjort det, om vi hadde fått beskjed om det, svarar plandirektøren sjølv, Tarje Wanvik, til NRK

Wanvik peikar på at tunnelalternativet er greia ut fleire gonger tidlegare. Han kallar det «spesielt» at byråden vil lage utgreiinga i si eiga avdeling.

– Korleis kan du sitte som plandirektør viss du ikkje får planlegge det største prosjektet i byen?

– Vi har allereie greia ut tunnel. Det er mange andre ting å planlegge i denne byen. Det har dessutan vore varsla lenge at byrådet har lyst å ta ein annan kontroll på dette prosjektet, seier Wanvik.

– Du vurderer ikkje stillinga di?

– Langt ifrå, seier plandirektøren.

Han har inga meining om kva utgreiinga vil koste, og har ikkje høyrd noko om kor vidt byråden vil hente fagfolk frå avdelinga hans.

Overfor NRK opnar byråd Kahrs for å gjere nettopp det.

– Det kan godt hende at vi skal hente inn folk frå resten av organisasjonen. Eller så får vi inn konsulentar eksternt som er hos oss, eller at dei gjer det eksternt. Men det er ikkje avgjort enno, seier ho.

Kahrs understrekar at ho ikkje har nokon mistillit til nokon av etatane sine. Samstundes er ho samd med Wanvik i at det heile er «spesielt».

– Det har han jo sjølvsagt heilt rett i. Men vi gjer det denne gongen fordi det er viktig for oss, seier byråden.

– Fordi det er viktig for at byrådet skal overleve?

– Det er dine ord.

Fryktar nytt bybane-val

Miljøpartiet Dei Grønes Thor Haakon Bakke er i harnisk og meiner det er gjort for lite dei siste seks månadane.

– Utgreiinga manglar framleis både plan, finansiering og personalressursar, påpeiker Bakke.

– Dette er ein siger for dei som ønsker å trenere og som ikkje ønsker bybane i det heile, meiner han.

Dessutan fryktar han at tunnelutgreiinga vil forseinke heile bybanen, og nok ein gong ende opp som ei viktig kampsak i kommunevalet – altså i 2027.

– Eg håper jo inderleg ikkje det. Det er jo ikkje så viktig med dette vesle strekket. Fylket har sagt at dei kan begynne å bygge ein annan stad enn midt i sentrum, seier byutviklingsbyråd Kahrs til NRK.